Znajdź zawartość

Kilka słów o samolocie Samolot Zlin Z-42 jest jednym z przedstawicieli czechosłowackiej rodziny sa­molotów szkolnych, treningowych i akrobacyjnych, której koncepcja powstała w biurze konstrukcyjnym zakładów Moravan Otrokovice. Pierwszy lot prototypu samolotu Z-42 odbył się w 17.10.1967 r. Produkcja seryjna samolotów Z-42 roz­poczęła się w 1969 r. W Polsce Samoloty Zlin 42M były kiedyś jednym z bardziej popularnych samolotów w polskich aeroklubach. W 1975 r. Aeroklub PRL zakupił pierwszych 13 egz., a następne partie docierały sukcesywnie do Polski od 1976 r. Używane były do szkolenia pilotów wojskowych i cywilnych w aeroklubach na poziomie podstawowym i średnio zaawansowanym oraz do nauki akrobacji na poziomie podstawowym. Dziś w Polsce tylko nieliczne aerokluby posiadają na swoim stanie samolot tego typu, a w całym kraju zostało ich może około 12 egzemplarzy z czego zdatnych do lotu może z 5-6 sztuk. Pozostałe które kiedyś służyły w aeroklubach zostały skasowane, wyprzedane za granicę głównie na wschód lub ustawione w muzeach i na pomnikach. Te które pozostały jeszcze w aeroklubach używane są sporadycznie w trakcie pikników lotniczych, rekonstrukcji historycznych, kręcenia filmów ciesząc oko publiczności i swoich właścicieli. Era tych fajnych samolotów w Polsce minęła raczej bezpowrotnie głównie ze względów ekonomicznych, ale są kraje które chętnie eksploatują je dalej, a niektóre nawet zlecają ich remonty główne wraz z modernizacjami u producenta. Kilka słów o modelu Miniatura w skali 1/72 prezentuje się całkiem poprawnie mimo kilku niedoskonałości na które można przymknąć oko. Model pakowany przez Hobby Bossa i Togę, a wyprodukowany przez Trumpetera bo takowa sygnaturka widnieje na ramce z częściami. Dla Hobby Bossa model wychodził z szarą ramką i przejrzystymi elementami kadłuba i skrzydeł tzw. szklak, a dla Togi wszystkie elementy modelu były czarne. Pojawiały się także zestawy diecast z tym modelem w malowaniu słowackim lub niemieckim Flieger Revue. W modelu wymieniłem kołpak śmigła na żywiczny z zestawu Brengun od Zlina Z-50M, który ma odtworzone te fajne loteczki na obwodzie za które w prawdziwym samolocie zawsze się kręciło kołpakiem Dodałem pasy w kabinie, przeciwwagi lotek, stopnie wejściowe, wydechy, reflektor w skrzydle i parę innych dupereli. Kalkomanie w modelu Togi mimo że czysto i wyraźnie wydrukowane to błona podkładowa jest niczym kalka techniczna, sztywna jak blacha Sety i Sole nic nie pomagają aby usadowić to w podziałach na powierzchni. Musiał się ratować elementami kalkomanii Signum w kilku przypadkach, ale jakoś to chyba wyszło w miarę poprawnie. Model przedstawia maszynę wyprodukowaną w 1976 roku o numerze fabrycznym 0173 i znakach SP-AKH. Osobiście pamiętam jak ten samolot latał w Aeroklubie Bydgoskim i był użytkowany do 1992/93 roku, a następnie został przekazany lub sprzedany prawdopodobnie gdzieś na Mazowsze. W połowie pierwszej dekady XXI wieku gdy dostęp do internetu nie był już taki ograniczony, dotarłem do zdjęć na których widać ten samolot przemalowany na niebiesko z reklamą banku PKO. Pojawia się on na lotniskach w Pruszczu Gdańskim, Kętrzynie, Olsztynie i Suwałkach. W 2008 roku odwiedza także swoje dawne lotnisko, ale nie klubowe, a Port Lotniczy w Bydgoszczy. Samolot prawdopodobnie kilka razy zmieniał właściciela, ale użytkowany był głównie w północno-wschodniej Polsce. Obecnie od kilku lat stoi na środku pola w Wójtowie koło Ornety. Wygląda jakby nastąpiło awaryjne lądowanie w terenie przygodnym po jakiejś niewielkiej awarii/usterce i już tak został. Ciekawe czy jeszcze kiedyś dostanie szansę aby ponownie wzbić się w powietrze… Kilka zdjęć samolotu Bydgoszcz 1980 rok Pruszcz Gdański 2006 rok Bydgoszcz 2008 rok Wójtowo 2019 rok Galeria modelu Dziękuję za uwagę Przy opisie wykorzystałem fragmenty tekstu z: http://www.samoloty.pl https://muzeumsp.pl oraz zdjęcia z: archiwum AB jestphotos.net lotnictwo.net FB Awiatorzy