Rosyjski krążownik Wariag (1901)

[Jędrek]

Zainteresowanie ciekawym modelem Zvezdy rosyjskiego krążownika Wariag skłoniło mnie do założenia tematu w dziale 1:1 poświęconemu temu okrętowi. Na początek rys historyczny na podstawie Wikipedii* oraz plany okrętu. Mam nadzieję, że z czasem temat się rozbuduje o kolejne materiały pomocne przy budowie modelu tego okrętu.

 

/źr. Wikipedia/

 

Варяг (Wariag) był rosyjskim krążownikiem pancernopokładowym**, jednym z najsłynniejszych okrętów carskiej floty rosyjskiej, a także jednym z trzech podobnych krążowników średniej wielkości zamówionych w ramach programu z 1898 w różnych stoczniach zagranicznych specjalnie dla służby na Dalekim Wschodzie. Zamówiony został 11.04.1898, jeszcze przed rozstrzygnięciem rozpisanego w tym celu konkursu, w amerykańskiej stoczni William Cramp & Sons w Filadelfii.

 

11.01.1899 okręt został wciągnięty na listę floty i otrzymał nazwę "Wariag". Oficjalne rozpoczęcie budowy miało miejsce 10.05.1899, w rzeczywistości rozpoczęto ją już pod koniec 1898. Okręt wodowano 19.10.1899. Oficjalnie wszedł do służby we flocie rosyjskiej 2.01.1901 (oficjalnie klasyfikowany jako krążownik I rangi) i w maju popłynął do Rosji. We wrześniu tego roku został skierowany przez Kanał Sueski na Daleki Wschód i w marcu 1902 przypłynął do bazy floty rosyjskiej w Port Artur, wchodząc w skład Eskadry Oceanu Spokojnego. W styczniu 1904 roku Wariag został wysłany do koreańskiego portu Czemulpo (obecnie Inczhon) jako stacjonujący tam okręt rosyjski.

Z chwilą rozpoczęcia przez Japonię wojny z Rosją, 9.02.1904 okręt został zablokowany w Czemulpo przez eskadrę 6 krążowników japońskich. Odrzucając możliwość poddania się, dowódca okrętu (od marca 1903), kapitan Wsiewołod Rudniew, wypłynął z portu i podjął walkę z przeważającym przeciwnikiem. Po godzinnej walce, nie mając szans na przedarcie się, silnie uszkodzony Wariag został zatopiony przez załogę.

 

płonący okręt w porcie Czemulpo

/źr. Wikipedia/

 

uszkodzony okręt po bitwie pod Czemulpo

/źr. Wikipedia/

 

Przez 1904 i 1905 rok Japończycy prowadzili prace nad podniesieniem okrętu zatopionego na płytkiej wodzie, uwieńczone powodzeniem 8.08.1905. Po remoncie w Yokosuka w latach 1906-1907, został wcielony do służby japońskiej jako okręt szkolny "Soya". Nieco zmieniła się forma nadbudówek i kominów. Działa kalibru 75mm wymieniono na 76mm Armstronga, zdjęto lekkie działa i 3 wyrzutnie torped. Pełnił on następnie aktywną służbę w roli okrętu szkolnego, odbywając także zagraniczne rejsy.

 

okręt w japońskiej służbie

/źr. Wikipedia/

 

W 1916 roku, okręt został odsprzedany Rosji dla wzmocnienia flotylli Oceanu Lodowatego i ponownie wszedł do rosyjskiej służby 22.03.1916 pod dawną nazwą "Wariag". Po remoncie we Władywostoku, w czerwcu wyruszył przez Ocean Indyjski i Morze Śródziemne do miejsca przeznaczenia - Zatoki Kolskiej, gdzie przybył 16.11.1916. Ponieważ jednak jego stan techniczny był kiepski, 15.02.1917 został skierowany na remont do Wielkiej Brytanii i w marcu dokowany w Birkenhead. 8.12.1917, na skutek rewolucji w Rosji, okręt został zarekwirowany przez rząd angielski, po czym przeznaczony na złom. W 1918 podczas transportu w celu złomowania został wyrzucony na brzeg szetlandzki. Okręt ostatecznie rozebrano na miejscu w 1925.

 

Okręt był uważany za nieco mniej udany od pozostałych dwóch krążowników programu 1898 (Askold i Bogatyr), był przy tym najdroższy (cena z wyposażeniem ok. 6mln rubli). W porównaniu z nimi miał mniej udane rozmieszczenie 12 dział artylerii głównej (po 6 dział na burtach, z tego po 2 działa na pokładzie dziobowym i rufowym obok siebie), przez co salwę burtową stanowiło jedynie 6 dział ("Askold" - 7 i "Bogatyr" - 8). W kierunkach wprost na dziób i rufę mogło natomiast teoretycznie strzelać po 4 działa. W przeciwieństwie do pozostałych krążowników, działa dla zmniejszenia masy nie miały masek pancernych i nie były niczym chronione. Napęd, oparty na kotłach parowych Niclossa był bardziej zawodny. Wariag miał też największą wyporność, przez co jednak miał lepszą odporność konstrukcji kadłuba oraz własności morskie od Askolda, miał także lepsze warunki bytowe załogi. Okręt znacznie przewyższał natomiast zamówione wcześniej rosyjskie okręty typu Diana oraz większość japońskich krążowników pancernopokładowych, które były mniejsze.

 

Dane techniczne:

wyporność: standardowa - 6500 t, pełna - 7100 t

wymiary: długość/ szerokość / zanurzenie: 129,6 / 15,8 / 6,3 m

siłownia: 30 kotłów parowych, opalanych węglem, 2 maszyny parowe potrójnego rozprężania, 2 śruby napędowe

moc: 15925 KM

prędkość maksymalna: 23 węzły

zasięg: 5720 Mm przy prędkości 10 w.

załoga: 580 ludzi

 

Uzbrojenie:

*12 dział kaliber 152 mm Canet wz.1891, w odkrytych stanowiskach na burtach, dziobie i rufie (12xI), długość lufy L/45 (45 kalibrów), masa pocisku 41,5 kg, donośność 11 100 m, zapas amunicji po 199 pocisków na działo

*12 dział 75 mm Canet wz 1891, w stanowiskach na burtach, dziobie i rufie (12xI), długość lufy L/50, zapas amunicji po 250 pocisków na działo

*8 dział 47 mm Hotchkiss (2 można było ustawić na kutrach parowych)

*2 działa 37 mm Hotchkiss (można było je ustawić na kutrach parowych)

*2 ckm 7,62 mm Maxim

*+ 2 działa 63,5 mm Baranowskiego wz.1882 dla oddziałów desantowych

*6 wyrzutni torpedowych 381 mm (stałe nadwodne: dziobowa i rufowa, ruchome nadwodne: 4 burtowe), 12 torped (być może w rzeczywistości wyrzutnie miały kaliber 450 mm)

*2 kutry parowe z miotaczami min

*35 min morskich

 

Opancerzenie

pokład pancerny: 38 mm

skosy pokładu pancernego: 76 mm

stanowisko dowodzenia: 152 mm

masa pancerza: 588 t.

 

Jędrek

*źródłem opracowania na Wikipedii jest wydawnictwo z serii Morskaja Kollekcja (3/2003) В.И.Катаев - Крейсер Варяг

** Krążownik pancernopokładowy - historyczna podklasa krążowników - wczesna forma krążowników lekkich, powstała około 1880. Okręty tego typu posiadały jedynie pokład pancerny, umieszczony we wnętrzu okrętu, na wysokości zbliżonej do linii wodnej i osłaniający mechanizmy napędowe, kotłownie i maszynownie oraz komory amunicyjne. Pokład ten miał w przekroju poprzecznym kształt trapezu (porównywano go do skorupy żółwia). Oprócz tego pokładu, krążowniki te nie były opancerzone, poza ewentualnie maskami pancernymi dział, kazamatami i wieżą dowodzenia. Pewną dodatkową osłonę podwodną burt dawał węgiel w bunkrach umieszczonych wzdłuż burt. (za Wikipedią)

[Jędrek]

widok boczny okrętu z planów wg wydawnictwa Czastnyj Wojenno-Istoriczieskij Archiw pod red. Garmasziewa

 

 

Jędrek

Edytowane 21 Maja 2009 przez Gość

[ZzB]

Mam nadzieję, że z czasem temat się rozbuduje o kolejne materiały pomocne przy budowie modelu tego okrętu.

...a ja mam nadzieję, że temat zaowocuje miodną relacją z budowy.

 

Jakby ktoś potrzebował więcej fotek to zapraszam TU:

http://navsource.narod.ru/photos/02/020/index.html

 

Pozdrowionka

ZzB

[Jędrek]

coś z planów jeszcze - rysunki autora ze wspomnianego wydawnictwa z serii Morskaja Kollekcja (3/2003) Kitajew - Krejzer Wariag

 

plan okrętu wraz z przekrojem wzdłużnym, legendą do niego (ros.) i przekrojem poprzecznym

 

oraz plansza z malowaniem okrętu

 

Jędrek

[Zinowij Piotrowicz]

Malowanie „Wariaga” - (tłumaczenie moje, z serwisu http://www.wunderwaffe.narod.ru)

 

Podczas służby „Wariag” był malowany w następujący sposób:

1.Przed odpłynięciem do Rosji i w Rosji od września 1900 do maja 1901: kadłub i maszty - białe, dolne partie kominów i wentylatory – żółte, górne partie kominów, stengi obu masztów oraz reje – czarne, część podwodna – zielona, wewnętrzna powierzchnia wentylatorów – czerwona.

2.Podczas służby w eskorcie cara Mikołaja II od sierpnia do września 1901 roku: kadłub i maszty – białe, kominy i wentylatory – żółte, korony kominów na szerokość 1,5m, stengi obu masztów i reje – czarne, wewnętrzna powierzchnia wentylatorów – czerwona, część podwodna – czerwona.

3.W rejsie na Daleki Wschód i w Port-Artur od sierpnia 1901 do września 1903: kadłub i maszty – białe, dolne części kominów i wentylatory – żółte, górne partie kominów, stengi obu masztów i reje – czarne, wewnętrzna powierzchnia wentylatorów – czerwona, część podwodna – czerwona.

4.Od września 1903 do zatopienia: od czubka masztu, do linii wodnej – kolor oliwkowy (zgodnie z rozkazem dotyczącym malowania okrętów na kolor bojowy, na kominach powinien być odbity (?) pas szerokości 0,9m koloru pomarańczowego) część podwodna – czerwona.

5.Podczas remontu we Władywostoku i rejsu do Hongkongu od marca do lipca 1916 roku: kadłub od czubka masztu do linii wodnej – stalowoszary, korony kominów na szerokość 1m – czarne, część podwodna – czerwona.

6.W czasie rejsu z Hongkongu do Greenock od lipca do listopada 1916 roku: od czubka masztu do linii wodnej - „półbiały” kolor (tak napisano w dokumentacji), korony kominów na szerokość 1m – czarne, część podwodna – czerwona.

7.Od wyjścia z Greenock, aż do zdobycia przez Anglików od listopada 1916 do listopada 1917 roku: od czubka masztu do linii wodnej – stalowoszary, korony kominów na szerokość 1m – czarne, część podwodna – czerwona.