Makieta wczesnej bazy PMW w Pucku - pomocy!

[retopa]

Witam i z góry przepraszam, że być może niepotrzebnie zawracam głowę. Możliwe, że potrzebne mi informacje są już na tym forum, ale jakoś nie mogłem znaleźć.

Rozpocząłem przygotowania do budowy makiety portu w Pucku z lat ok. 1920-1925. Będę wdzięczny za wszelkie zdjęcia z tego okresu. Wiem, że w tym niewielkim basenie portowym stacjonowały zarówno torpedowce, kanonierki, jak i kutry rybackie. I tak też ma docelowo wyglądać moja dioramka w skali 1/700.

Przewidziane są:

- ORP "Mazur" (już wykonany model SMS "V-105" z HP Models),

- ORP "Podhalanin" (świeżo zakupiony SMS "A-80" z NNT Modell),

- ORP "Komendant Piłsudski" (świeżo zakupiony "Heisternest" z Samka) oraz

- fragment nabrzeża z rampą dla wodnosamolotów i dźwigiem, trzy kutry rybackie oraz barka z węglem (zamówione z polskiej firmie Evadam z Warszawy),a także

- wodnosamolot Friedrichshafen FF33 (przerobiony z Shorta 184 z AJM Models).

W związku z tym mam kilka nurtujących mnie pytań:

1) w jakich latach ww. okręty nosiły burtowe oznaczenia literowe (tzn. odpowiednio "MR", "PH" i "P")?

2) czy ta pochyła rampa, jaką można zobaczyć choćby w makiecie Pucka Mirage'a rzeczywiście służyła do spuszczania wodnosamolotów do basenu?

3) w jakich latach wycofano z użycia wodnosamoloty FF-33 i FF-49?

4) czy bazujące w Pucku kutry rybackie miały rejestracje Helskie (tzn. np. HEL-27)?

5) czy "siedziba" Morskiego Dywizjonu Lotniczego" w Pucku była w tym samym miejscu co basen portowy?

Z góry dziękuję za porady i odpowiedzi oraz za wszelkie zdjęcia portu Puckiego z tego okresu.

Pozdrawiam.

Tomek Małysz

[filipsg]

Miło widzieć taki temat za który zabierasz się tak ambitnie, trzymam kciuki!

 

Od siebie dorzucę:

ad. 2 i 5: rampa w zestawie Mirage'a to slip w basenie portowym, cała ta dioramka to basen portowy który istnieje do dzisiaj. Wtedy był to port wojenny i rybacki, dzisiaj tylko rybacki. Rampa do wodnosamolotów istniała, ale istniała na terenie samego MDLot który był położony bardziej na północ w kierunku półwyspu. Co więcej, to właśnie przy tamtej "samolotowej" rampie, a nie w porcie rybackim odbyły się zaślubiny Polski z morzem- i tam też, w wodzie wewnątrz rampy, stał słupek te zaślubiny upamiętniający. Jako że stał na drodze samolotów, których rozpiętość skrzydeł była oczywiście większa niż szerokość rampy, z czasem przeniesiono go na brzeg, i na coraz późniejszych zdjęciach podobno stoi coraz dalej od brzegu. Jeśli zdecydujesz się na konkretny rok makiety, możesz gdzieś w okolicach rampy postawić słupek.

Basen portowy jest dość daleko od terenów MDLot, i raczej nie zmieścisz na makiecie jednego i drugiego (chyba że planujesz makietę o szerokości powyżej 1 metra). Możesz to podejrzeć na mapach google, tereny MDLot to mniej więcej przedłużenie ulicy kmdr. Szystowskiego, a port w Pucku... no jest tam, gdzie był, tylko nie ma już w nim ani slipu, ani dźwigu

 

Na zdjęciu poniżej masz rzut na port w Pucku, widać okręty po jednej stronie (torpedowce?) i cywilne jednostki po drugiej. Duża bryła bliżej lewego, górnego rogu otoczona drzewami to kościół. I to właśnie jest basen portowy z Mirage'a, widać barak po jednej stronie basenu i slip z drugiej. Mniej więcej tam gdzie wtedy stał barak, dziś stoi kopia słupka upamiętniającego zaślubiny.

 

Tu widać odległość między bazą lotniczą a samym miastem, i portem:

 

ad. 4- na 99% puckie kutry miały własne rejestracje, ale jakie? Nie mam pojęcia, postaram się poszukać na zdjęciach.

 

EDIT: znalazłem w albumie starych zdjęć Pucka zdjęcie łodzi rybackiej z rejestracją "Puck 90". Z opisu wynika że zdjęcie jest z okresu przed niepodległością, ale średnio chce mi się w to wierzyć- więc obstawiam że tak właśnie powinieneś rejestrować łodzie na dioramce. Takie trzyliterowe kody jak obecnie (WŁA-, PUC-) widziałem wyraźnie tylko na zdjęciach powojennych.

[Jacko]

O ile się nie mylę, to basen oraz hangar/wiata koło niego na terenie byłego MDLot (później to były zdaje się Puckie Zakłady Mechaniczne) pozostały do czasów współczesnych w stanie mniej więcej oryginalnym. Przynajmniej taką informację można było znaleźć w wielu opracowaniach. Nie wiem jak to wygląda w tym momencie.

 

 

https://www.google.pl/maps/@54.7260229,18.4004938,457m/data=!3m1!1e3

 

[M.A.V.]

retopa - co do fotek to obawiam się z tego początkowego okresu 1920-25 będzie niewiele...

Mam sporo publikacji o MDL, ale obawiam się że może tam być niewiele o porcie w Pucku (inna lokalizacja)

Przekopywałeś zasoby NACu? Tak na szybko:

https://audiovis.nac.gov.pl/obraz/122614/73b6e28698dde5b14a573cf24a57a421/

https://audiovis.nac.gov.pl/obraz/122445/73b6e28698dde5b14a573cf24a57a421/

https://audiovis.nac.gov.pl/obraz/92735/73b6e28698dde5b14a573cf24a57a421/

https://audiovis.nac.gov.pl/obraz/92741/73b6e28698dde5b14a573cf24a57a421/

https://audiovis.nac.gov.pl/obraz/122620/73b6e28698dde5b14a573cf24a57a421/

https://audiovis.nac.gov.pl/obraz/77172/73b6e28698dde5b14a573cf24a57a421/

 

Z tego co "pamiętam":

- na początku lat 20tych nadbrzeża portowe w Pucku były drewniane, kamienne mola zbudowano dopiero jakoś na początku lat 30tych (o ile dobrze pamiętam to zostały "odbudowane" po poważnych uszkodzeniach po jednej ze sztormowych zim)

- czytałem kiedyś wspomnienia lotników z MDLu i któryś z nich wspominał że dopóki nie zrobiono portu wojennego w Gdyni (jeszcze tego tymczasowego-prowizorycznego) to w porcie statki były zawsze tak upchane że można było "przejść cały basen w poprzek suchą nogą przeskakując z pokładu na pokład". Jednak wiadomo - czasem takie wspomnienia są ubarwione

 

Ad1 ) Białe oznaczenia literowe malowane w części dziobowej kadłuba (służące do szybkiej identyfikacji) jednostek nie istniały w okresie, który cię interesuje. Wprowadzono je o ile się nie mylę pod koniec 1935 roku i nie na wszystkich jednostkach o razu, ale malowano je sukcesywnie do połowy 1936 (często przy okazji remontów). Ten typ oznaczeń został zlikwidowany rozkazem dowódcy PWM ze stycznia 1938 (litery zwyczajnie zamalowywano)

Ad2) Tak, to rampa dla hydroplanów ale była używana wyłącznie tylko w latach 20-tych. Potem ze względu na gabaryty łodzi latających zaniechano tego (była za mała), ale z tego co kojarzę z powodzeniem używano jej do wciągania czy wodowania małych jednostek rybackich.

Ad3) o ile dobrze pamiętam to FF-33 wycofano w latach 1922, a FF-49 były używane do 1924. Ale to jeszcze muszę sprawdzić bo nie jestem pewny na 100%

Ad4) wydaje mi się że na początku lat 20tych kutry nie posiadały żadnych dużych oznaczeń burtowych (wnioskuję to po przejrzeniu sporej ilości zdjęć z tamtego okresu). Pierwsze oznaczenie kutrów rybackich jakie znalazłem to te z Władysławowa z 1932r jako WŁ.10 (drukowane litery i z kropką a nie z myślnikiem)?

Ad5) Nie - to już chłopaki wcześniej wytłumaczyli - MDL miał osobną bazę.

[Jacko]

Trochę tych fotek i rysunków jednak można znaleźć.

 

A co do samolotów, to zajrzyj do książki Andrzeja Morgały "Samoloty wojskowe w Polsce 1918-1924". Tam są opisane zarówno FF.33 jak i FF.49 (a jeśli nie do samej książki, to na wielu stronach są informacje właśnie z niej i łatwo to znaleźć).

Choćby tu:

http://www.samolotypolskie.pl/samoloty/1055/126/Friedrichshafen-FF-33

http://www.samolotypolskie.pl/samoloty/1056/126/Friedrichshafen-FF-492

 

 

http://www.staremiejsca.pl

 

 

 

 

 

 

 

 

[M.A.V.]

retopa - w temacie wodnosamolotów....

Zajrzałem do swojego archiwum i sytuacja w okresie, który ciebie interesuje wygląda tak:

 

a) samoloty przejęte w dawnej bazie niemieckiej w Pucku (polscy żołnierze weszli tam 10.02.1920):

- Friedrichshafen FF-33H (bez numeru na kadłubie) - zmontowany przez Polaków wiosną 1920 z wraków 3 wodnosamolotów FF-33 (zniszczonych przez wycofujących się Niemców). Latano na nim sporadycznie ze względów bezpieczeństwa. Rozbił się 10.1921 podczas lotu "zwiadowczego" w stronę Wolnego Miasta Gdańsk - po awarii silnika załoga próbowała posadzić maszynę na wzburzonym morzu w okolicach Gdyni ale złamał się spróchniały pływak)

 

b) zakupione "używane":

- Friedrichshafen FF-33L (numer 9) - zakupiony w sierpniu 1920 [rok produkcji 1916], latano na nim do 1921 ale do 1924 roku stał w hangarze i był sukcesywnie rozbierany - dostarczyciel części.

- Friedrichshafen FF-33E (numer 8) - zakupiony w sierpniu 1920 [rok produkcji 1915], został rozbity 15.01.1921 podczas wizyty japońskiej delegacji. Kapitanowi Yamawaki (szef Japońskiej Misji Wojskowej) chciano pokazać polskie wybrzeże aż po Hel, a MDL nie posiadał odpowiedniej motorówki na taki długi rejs. Przeciążony wodnosamolot (dodatkowy pasażer) wpadł w korkociąg zaraz po starcie podczas zwrotu gdy miał nabrać wysokości *

- Friedrichshafen FF-49B (numer 1) - zakupiony w sierpniu 1920 [rok produkcji 1918], wycofany z eksploatacji w latach 1922-24 (brak konkretnych danych na ten temat).

- Lübeck-Travemünde F4 (numer 7) - zakupiony w sierpniu 1920 [rok produkcji 1918]. Rozbity 21.08.1924 podczas przymusowego lądowania na wysokości Oksywia (pożar silnika). Resztki maszyny doholowano do portu ale zrezygnowano z jego odbudowy.

- Hansa Brandenburg NW (numer 6) - zakupiony 09-10.1920 [rok produkcji ??]. W służbie do 1923.

- Sablatnig SF-5 (numer ??) - zakupiony 09-10.1920 [rok produkcji ??]. W służbie do 01.1924.

 

dodatkowo MDL używał samolotów obserwacyjno-łącznikowych na podwoziu kołowym - wg stanu na 01.1921 były to:

- 3 szt Albatros B.II (numery 3, 4, 12)

- 1 szt Albatros D-V (numer 5)

- 2 szt DFW C-IV (numery 10, 11)

 

* A.Morgała błędnie podaje w swojej publikacji z 1997 że był to FF-49B --> A.Olejko w "Lotnictwo morskie II RP" z 2010 korzystając z nowo znalezionych dokumentów podważa tą tezę.

 

jeszcze jedna uwaga - samoloty w 1920 nie miały szachownic (zaczęto ja malować od połowy 1921). Posiadały tylko godła Marynarki Wojennej malowane na kadłubie za numerem identyfikacyjnym. Ponadto wszystkie maszyny miały białe stery kierunku (na skutek zamalowania niemieckich krzyży)

 

Jakbyś miał pytania co o innych maszyn używanych przez MDL śmiało pytaj - na pewno pomogę

 

------------------

EDIT:

 

Sorry ---> pomyliłem się..... te białe oznaczenia literowe okrętów wprowadzono nie w 1935 (jak pisałem) ale na wiosnę 1932.

Co oczywiście nie zmienia faktu iż w okresie, który cie interesuje (1920-25) na pewno ich nie było

[Almirante]

Skoro szykujesz taką budowę, to polecam Ci zerknąć tutaj. Może to sporo uprościć w budowie portu ;) Mają także kutry jeśli dobrze kojarzę

 

http://evadam.pl/produkty/puck-1920/

 

Pozdrawiam

Tomek

[Jacko]

Wygląda na to, że autor na razie porzucił swój projekt, ale jak ktoś chce zerknąć, kilka ujęć puckiego portu obecnie:

 

98. rocznica Zaślubin Polski z Morzem:

[M.A.V.]

Jacko - ja to bardziej obstawiałbym za opcją dłubania ale bez afiszowania się, stąd temat na forum "zdechł"