Skocz do zawartości

MiG-21


emeryt

Rekomendowane odpowiedzi

Mam Na niebie i na ziemi, ale w słabej jakości, film "z czarną ramką" dane:

avi

640x464 pikseli,

czas trwania 1:30:12,

rozmiar 498 MB (bajtów 522 951 168)

szybkość klatek 25 kl/s

szybkość danych 754 kb/s

kompresja divx.

Jeżeli ktoś posiada w lepszej jakości i jest gotów się podzielić, mam też Anflug Alpha 1, Dni Letnye i Pod Nohama Nebe...

 

Cieżki temat Kornel. Mam tą samą i już kiedyś szukałem po necie i nie znalazłem, co oczywiście nie znaczy, że nie ma.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Chorwacki 21UMD po locie w którym odpadła mu osłona II kabiny. [ 19-20? VI. 2012 . ] Nie wczytywałem się dokładnie w treść , ale samolot był najprawdopodobniej na oblocie technicznym . Błąd ludzki przy zamykaniu kabiny , błąd przy wykonywaniu prac ?

21umzodpadnitosonaiikny.jpg

 

Uploaded with ImageShack.us

Dla zainteresowanych -wywiad z Pilotem

http://dnevnik.hr/vijesti/hrvatska/ekskluzivno-pilot-mig-a-za-novu-tv-nije-to-herojstvo-pa-nitko-nije-pucao-na-mene.html

I odnosnie ewentualnych pytań -leciał sam -w II k-nie nie było Pilota.

Widocznie mają taki RL .

 

Zastanawia mnie jeszcze jedno -na zdjęciu wyrażnie widać że odleciała cała osłona kabiny-z ramą -nie tylko posypało sie "oszklenie " więc układ wystrzału w tym momencie został odblokowany .Tam jest połączenie osłony z mech . fotela w przypadku awaryjnego zrzutu osłony kabiny- dziwnie musiał czuć się Pilot w I kabinie .

Zbyt wiele pytań w tej kwestii?

 

Elementy hełmu lotniczego GSh-6 troche zdjęc z "sekcji "tego szczelnego garnka.

https://hotfile.com/dl/164783714/5a227ca/GSh-6_elementy.zip.html

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Zastanawia mnie jeszcze jedno -na zdjęciu wyrażnie widać że odleciała cała osłona kabiny-z ramą -nie tylko posypało sie "oszklenie " więc układ wystrzału w tym momencie został odblokowany .Tam jest połączenie osłony z mech . fotela w przypadku awaryjnego zrzutu osłony kabiny- dziwnie musiał czuć się Pilot w I kabinie .

Zbyt wiele pytań w tej kwestii?

 

Babciu - na 21 przy zasadniczym sposobie katapultowania odpadała cała osłona kabiny. Oszklenie mogło się posypać jedynie w przypadku nie odstrzelenia osłony kabiny ale wówczas to pilot świadomie musiał odblokować układ katapultowania sposobem awaryjnym.

Na załączonym zdjęciu osłona musiała spaść samoczynnie. Jak podejrzewam technik nie właściwie domknął osłonę a ta pod wpływem drgań czy też przeciążeń po prostu odpada. Podobny przypadek mieliśmy w Debrznie na UM też wówczas leciał pojedynczy pilot. Pilot z I kabiny usłyszał tylko huk w kabinie a że samolot był cały czas sterowny po wypracowaniu paliwa lądował na lotnisku startu. Osłonę załatwiono u sojuszników i zakazano lotów na dwusterach przez jednego lotnika.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Babciu - na 21 przy zasadniczym sposobie katapultowania odpadała cała osłona kabiny. Oszklenie mogło się posypać jedynie w przypadku nie odstrzelenia osłony kabiny ale wówczas to pilot świadomie musiał odblokować układ katapultowania sposobem awaryjnym.

Grzegorz

-ja to pisałem w sensie , iż w otchłaniach sieci , też na 'Bałkanskiej " stronie , była relacja Pilotów którym właśnie na Sparce posypało się "oszklenie " II kabiny . I to dosłownie , na zdjęciach wyglądało to tak jakby ktoś wyłamał kawały "pleksi " z ramy osłony. [ to chyba skutek zmęczenia materiału przez lata eksploatacji ]

-A teraz sprawa którą poruszyłes -"posypanie sie oszklenia " podczas awaryjnego zrzutu osłony ?

Mógłbyś przybliżyć -szczerze powiedziawszy nie za bardzo wiem o co chodzi -przecież na 21 nie ma żadnych "lontów prochowych "w oszkleniu - a awaryjny zrzut osłony polega tylko na uruchomieniu mechanicznej dżwigni [ na prawej burcie ] zrzutu osłony -następuje zwalnianie zamków i osłona odlatuje w siną dal. [ linka łącząca ją z fotelem odblokowuje i przygotowuje układ wystrzału fotela do zadziałania ]

A Pilot i tak musi nacisnąć i pociągnąc uchwyt katapultowania.

To kiedy następuje " rozsypanie " się oszklenia ? Bo mozliwości konstrukcujnych katapultowania przez oszklenie w 21 nie ma. Jeżeli w żaden sposób nie nastapiło by "odejście "osłony kabiny Pilot nie miał żadnych szans na opuszczenie samolotu .

Tak mi się wydaje .

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

-A teraz sprawa którą poruszyłes -"posypanie sie oszklenia " podczas awaryjnego zrzutu osłony ?

Proces katapultowania uruchamia pilot poprzez wyciągnięcie zdwojonego uchwytu katapultowania a reszta dzieje się automatycznie. Konstruktorzy zapewne w wyniku doświadczeń przewidzieli zahamowanie tego procesu poprzez niespadnięcie osłony kabiny. Jak piszesz pilot może ręcznie zrzucić ową osłonę co jest kolejną czynnością lotnika no a co się stanie jeżeli przy ręcznym zrzucie osłona dalej nie spadnie ??

 

Na prawym ograniczniku rozrzutu rąk znajduje się czerwony uchwyt w kształcie litery " T ", którego wyciągnięcie powoduje zerwanie kulki zabezpieczającej ( to samo robi spadająca osłona kabiny ) i odblokowuje dalszy ruch kinematyki fotela. Po odstrzeleniu fotela żerdź 1 spadochronu stabilizującego niszczy szkło osłony kabiny i fotel wychodzi z kabiny. Tu należy się liczyć z uszkodzeniami ciała lotnika a szczególnie nóg.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Jest.

Na samolotach z fotelem KM-1M na (bodajże) lewym ograniczniku rozrzuty rąk był uchwyt awaryjnego usunięcia zabezpieczenia "lotnego". Mały, czerwony, chyba gumowy w kształcie litery "T", trzeba było go wyciągnąć z ogranicznika.Wtedy można było katapultować się przez osłonę kabiny. Osłona zrywana była przez górną część mechanizmu strzałowego. Nie znany jest mi jednak przypadek takiego katapultowania w Polsce.

Kabinę MiG-a można było opuścić tradycyjnie, bez fotela. Taka możliwość była opisana w instrukcji choć chciałbym zobaczyś śmiałka, który tego dokonał..

Awaryjny zrzut osłony kabiny (o ile dobrze pamiętam) był potrójny: (pironaboje, sprężyna, układ dźwigniowy)

Pozdrawiam.

Dops01

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Chyba raczej mechanizm strzałowy, bowiem blacha osłony kabiny znajdowała sie tuż nad zagłówkiem fotela a żerdź pierwszego spadochronu stabilizującego wysuwana była dopiero gdy fotel przemiścił się po szynach 400-600 mm (te dane mogą nie być dokładne bo w tej chwili nie mam dostępu do moich notatek.). Choć obrażenia całego ciała były wysoce możliwe, to jednak najbardziej narażna była głowa jśli pilot ustawił fotel wysoko. Pierwszy spadochron stabilizujący odstrzeliwany był po czsie zależnym od wysokości lotu ( na małych wysokościach natychmiast) uruchamiając drugi spadochron stabilizujący.

Pozdrawiam.

Dops01

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Koledzy coś razem namieszaliscie , ale Grzegorz trochę więcej .

Na prawym ograniczniku rozrzutu rąk znajduje się czerwony uchwyt w kształcie litery " T ", którego wyciągnięcie powoduje zerwanie kulki zabezpieczającej ( to samo robi spadająca osłona kabiny ) i odblokowuje dalszy ruch kinematyki fotela. Po odstrzeleniu fotela żerdź 1 spadochronu stabilizującego niszczy szkło osłony kabiny i fotel wychodzi z kabiny.
Dops01napisał znowu
Wtedy można było katapultować się przez osłonę kabiny. Osłona zrywana była przez górną część mechanizmu strzałowego.

Więc to odblokowanie "lotnego zabezpieczenia " i uruchomienie żerdzi powodowało raczej uderzenie żerdzi w tylną część osłony kabiny i powinno spowodować niejako zerwanie naruszonych już zamków osłony kabiny i osłona powinna odpaść ,i dalej następował proces "wyjścia "fotela z kabiny .Ale to chyba nie jest jednoznaczne z "katapultowaniem przez oszklenie " Zresztą osłona musiała zostać odrzucona [ zerwana ] , nie ma innej mozliwości , spójrzcie proszę jak wygląda osłona nad zagłówkiem Pilota- w tym miejscu nie ma oszklenia , a jest szeroka metalowa częśc ramy osłony.Osłona kabiny musiała "odejśc " pod wpływem uderzenia żerdzi , wychodzącego z kabiny na siłę zagłówka .

Nawet w "Szczególnych przypadkach w locie samoloty wer. 96 "i pewnie nowszych też , nawet nie ma opisanej takiej mozliwości katapultowania .

Wrzucam 2 strony na których jest mowa o katapultowaniu w wypadku niezrzucenia osłony kabiny -postępowanie Pilota [ własnie mowa o tym awaryjnym zerwaniu zabezpieczenia lotnego , ale w całkiem innym kontekscie

-musi odejśc osłona ]

katapultowanieosona.jpg

 

Uploaded with ImageShack.us

 

Ps Już Dops01 dopisał kolejny link -masz rację , i pewnie dlatego nikt nie rozpatrywał , ani nawet nie umieszczał w instrukcjach takiego sposobu .Bo osłona musiała odejsć , nie ma innej mozliwości , a sprowadzałoby się to w ostateczności do badania wytrzymałosci: zamki osłony -zagłówek -głowa Pilota

 

Jeszcze jeden dopisek -taki sposób katapultowania "przez osłonę " był znany w "świecie lotniczo - technicznym " ale w sferze opowieści , że podobno można , ktoś gdzieś słyszał itp .

Ale jak by tego nie analizował to oficjalne dokumenty tego nie dopuszczają [ cały czas mówię o 21 z osłoną otw. na bok ] i praktycznie jesli nie puszczą zamki osłony i zostanie ona na swoim miejscu , to niestety -kaplica .

Tak coś kojarzę , ze chyba w fotelu SK żerdż wybijała mały luczek w osłonie kabiny i wychodził i napełniał się spadak stabilizujący zanim fotel opuscił kabinę [ coś w tym stylu -opis gdzieś mam ]

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Chyba raczej mechanizm strzałowy, bowiem blacha osłony kabiny znajdowała sie tuż nad zagłówkiem fotela a żerdź pierwszego spadochronu stabilizującego wysuwana była dopiero gdy fotel przemiścił się po szynach 400-600 mm (te dane mogą nie być dokładne bo w tej chwili nie mam dostępu do moich notatek.). Choć obrażenia całego ciała były wysoce możliwe, to jednak najbardziej narażna była głowa jśli pilot ustawił fotel wysoko. Pierwszy spadochron stabilizujący odstrzeliwany był po czsie zależnym od wysokości lotu ( na małych wysokościach natychmiast) uruchamiając drugi spadochron stabilizujący.

Pozdrawiam.

Dops01

 

Nie za bardzo się z Tobą zgadzam w kwestii drobnych szczegółów bo :

1 - mechanizm strzałowy fotela to KSM 2000 i jest jako tako nieruchomy

2 - z chwilą odstrzału pironaboju PK 16 ( a to główny pironabój fotela ) ciśnienie jego gazów prochowych powoduje otwarcie zamka kulkowego mocującego fotel w kabinie oraz wysuwa żerdź 1 spadochronu stabilizującego oraz inicjuje wstępny ruch fotela do góry

3 - po przebyciu około 820 mm następuje włączenie do pracy silnika rakietowego.

 

Czyli kolego zanim fotel rozpocznie ruch do góry żerdź 1 spadochronu jest wysunięta. O ile uderzenie wysuwanej żerdźi zrzuci osłonę to dobrze a jeżeli tylko przebije metalową obudowę cały impet uderzenia przyjmuje na siebie zagłówek fotela. Jakby nie patrząc obrażenia pilota będą ale istnieje duże prawdopodobieństwo, że ocali swoje życie a wszak o to chodzi.

Odstrzał żerdzi 1 spadochronu stabilizującego zależy od wysokości jak i od prędkości lotu a steruje tym automat ciśnieniowy KPA 4.

Rzeczywiście uchwyt ręcznego odblokowania znajduje się na lewym ograniczniku rozrzutu rąk a ja się zasugerowałem dźwigniami w elemencie wykonawczym - sorki

 

Taki sposób katapultowania ( to dla Babci ) przewidzieli konstruktorzy i bardzo dobrze się stało, że na naszych 21 nikt z pilotów nie musiał z takiej sytuacji korzystać. Świadczy to o konstrukcji fotela a raczej systemu KM 1 raczej dobrze. Pamiętam jak inżynierowie z angielskiej firmy Martin-Baker z ciekawością oglądali szczegóły konstrukcyjne fotela KM 1

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dzięki za wyjasnienia Grzegorz -ale to w dalszym ciągu nie jest katapultowanie przez oszklenie -jest to sposób już ostateczny na odrzucenie osłony-ale powiem szczerze w tym momencie trochę dla mnie nielogiczny .Zerdż przebija metalową część ramy osłony -wychodzi ponad nią- to się odbywałoby w ułamkach sekundy -jednocześnie fotel "idzie "już w górę i ta osłona zostaje na tej żerdzi ? [ Bo przebić przebiło jak zakładamy ] Ale przecież rama się nie rozleci-nie rozlatywała się nawet jak po katapultowaniu spadała na ziemię - i co fotel z Pilotem wylatuje z kabiny przykryty osłoną jak "pokrywką " ? Sorry za porównanie , ale takie nasunęło mi się skojarzenie .

Po prostu ktoś to teoretycznie założył , że jakby co to w ostateczności "wal łbem w osłonę -może puści "

Musielibysmy jeszcze rozważać jak musiałby zachować się Pilot po takiej "ewakuacji ", czy miałby jeszcze ew. śwadomość żeby się z tego wszystkiego awaryjnie wyczepić , bo nie sądze aby cała automatyka fotela z tym złomem nad głową działała jak należy.

Bo tak przy okazji znam sytuacje że Pilot wylądował na ziemię niemal nieprzytomny , bo w momencie katapultowania został znokautowany , żle umocowaną [ czytaj niezgodnie z instrukcją użytkowania ] baterią r-stacji ratowniczej .To co by się działo gdyby leciał z takim złomem nad głową ?

 

Panowie radzę zajrzeć na

http://il2forum.pl/index.php/topic,11296.75.html

Podarunek chyba pożegnalny [ szkoda w sumie odchodzących Ludzi ]

Instrukcja z 21F-13 i oprócz tego Irydy, Mi-4 .

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

ale to w dalszym ciągu nie jest katapultowanie przez oszklenie -jest to sposób już ostateczny na odrzucenie osłony-ale powiem szczerze w tym momencie trochę dla mnie nielogiczny .

 

Logiczny czy nie logiczny ale dający szanse na przeżycie. Taki ostateczny sposób przewidzieli konstruktorzy fotela być może mieli jakieś tam doświadczenia w tej kwestii.

Nasi piloci mieli wyćwiczone czynności w kabinie podczas katapultowania i świetnie wiedzieli co mają robić aby się wykatapultować nawet przy nie spadniętej osłonie kabiny.

Gdyby fotel wyszedł tak jak napisałeś z "pokrywką" a pilot w pełni przytomny to i tak by nie miał czasu na nic po żerdź 1 spadochronu jest odstrzeliwana prawie natychmiast ( max. do 1,6 sek ) więc istnieje duża szansa, że owa pokrywka odleci razem z 1 spadochronem. Ale jak mówię to są rozważania czysto teoretyczne bo nie słyszałem aby u nas był przypadek strzelania przez osłonę kabiny.

Kinematyka fotela w takim przypadku jest dobrze osłonięta więc będzie dobrze działała

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Mogę mylić się w szczegółach bo już wiele lat minęło od czasu kiedy miałem z tym do czynienia ale możliwość katapultowania się przez osłonę kabiny była choć należy ją traktować raczej w kategoriach rozważań teoretycznych niż praktycznych. System ratowniczy KM-1 był bardzo dobrze przemyślany i niezawodny. Gwarantował uratowanie życia pilota w bardzo trudnych sytuacjach choć miał też swoje ograniczenia (np. katapultowanie w pozycji samolotu kabiną w dół - ograniczenie minimalnej dopuszczalnej wysokości) We wszystkich znanych mi przypadkach użycia tego fotela wszystko poszło "po automatach" a piloci wrócili do służby.

Pozdrawiam.

Dops01

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Gwarantował uratowanie życia pilota w bardzo trudnych sytuacjach choć miał też swoje ograniczenia (np. katapultowanie w pozycji samolotu kabiną w dół - ograniczenie minimalnej dopuszczalnej wysokości) We wszystkich znanych mi przypadkach użycia tego fotela wszystko poszło "po automatach" a piloci wrócili do służby.

 

Każdy system ratowniczy ma swoje ograniczenia - niestety. Dotyczy to nie tylko konstrukcji radzieckich choć naszym zwyczajem uważamy je za archaiczne. Wbrew pozorom to Rosjanie wiodą prym w dziedzinie foteli katapultowych - najdoskonalsze ich dzieło to słynny K-36 jest chwalony zarówno w USA jak i Anglii czy we Francji.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Ostatnio przyglądałem się automatyce fotela ACES II i z całą odpowiedzialnością mogę powiedzieć, że fotel KM-1M nie jest od niego gorszy choć dziś wydaje sie archaiczny, a co ciekawe w niektórych sytuacjach bezpieczniejszy(dzięki zainstalowanym ogranicznikom rozrzutu rąk i chwytaczom nóg zabezpiecza ciało pilota przed działaniem strug powietrza podczas katapultowania przy bardzo dużych prędkościach lotu)

Pozdrawiam.

Dops01.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Jest sobie taka fajna stronka poświęcona sowieckiej 16 Armii. Podają tam, że Migi-21SMT w sowieckich jednostkach stacjonujących na zachód od ZSRR były "prawie wyłącznie" przeznaczone do taktycznych uderzeń jądowych. http://16va.be/page_mig-21smt.html

 

Myślicie, że taki pogląd jest uzasadniony? Macie jakieś informacje pozwalające to zweryfikować?

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

http://forums.airforce.ru/matchast/3414-seriinye-nomera-mig-21smt/

Kilkanaście stron poświęconych 21SMT- dużo słów , trochę zdjęć .Rosjanie też twierdzą że SMT stacjonujące w NRD były "nosicielami specbomb" Pewnie tak , jest tam tabelka przedstawiająca wersje przenoszonego uzbrojenia i pokazana jest "specbomba "

W sumie samolot doposażony na siłę w wielki 900 l zbiornik nadkadłubowy [ zwany od wyglądu GARBUS ] nie za bardzo nadawał się do walki manewrowej, podobno cięzki w sterowaniu , ociężały , no to i go wykorzystali w założeniach jako nosiciela .Do granicy RFN blisko , to i szansa na powrót większa , ewentualne rakiety dla samoobrony- jak się miało takie samoloty , to i można je było wykorzystać .

Nic więcej nie dodam , bo i temat z racji "nosicielstwa " trochę chyba jeszcze utajniony

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

http://forums.airforce.ru/matchast/3414-seriinye-nomera-mig-21smt/

Kilkanaście stron poświęconych 21SMT- dużo słów , trochę zdjęć.

 

Niestety, język jest dla mnie przeszkodą, ale i tak dzięki za linkę (są fotki n.b 09 /stan aktualny czyli bliski zgonu/, co do którego edek podaje, że mógł stacjonować w Chojnej)

 

F-13 to jest jednak szkaradztwo, dobrze, że chinole to-to wydają

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

http://forums.airforce.ru/matchast/3414-seriinye-nomera-mig-21smt/

Kilkanaście stron poświęconych 21SMT- dużo słów , trochę zdjęć.

 

Niestety, język jest dla mnie przeszkodą, ale i tak dzięki za linkę (są fotki n.b 09 /stan aktualny czyli bliski zgonu/, co do którego edek podaje, że mógł stacjonować w Chojnej)

 

F-13 to jest jednak szkaradztwo, dobrze, że chinole to-to wydają

 

Obawiam się ,że rosyjsko-języczne strony mają chyba wiedzę najbliższą prawdy [ chociaż czasami ta wiedza zalatuje wiadomościami typu " SEKRETNO"

Mam nadzieję że żartowałeś z tym "szkaradztwem" -przecież On ma najpiękniejszą linię

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Koledzy!:)

 

Wielu z was peregrynuje po specjalistycznych stronach, forach itp., zwłaszcza rosyjskojęzycznych - nie napotkaliście kiedyś (gdzieś) fotek SMT z 927 IAP innych, niż te kilka fatalnej jakości pomieszczonych tutaj (bliżej dołu strony) http://forum.scramble.nl/viewtopic.php?p=346656 ?

 

Rozchodzi sie mnie szczególnie o nb. 34, którego chciałbym spróbować wykonać.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Może Koledzy bedą mieli coś ciekawszego - na poniższej stronie temat 21SMT -nic konkretnego szczerze powiedziawszy - rozpracowują seryjne numery .

http://forums.airforce.ru/matchast/3414-seriinye-nomera-mig-21smt/

 

Może byc ciężko -samolot uzywany tylko przez CCCP -nie eksportowany -wyprodukowany jak na Ich warunki w niewielkiej ilosci , nie obfotografowany , a to co zostało w Ich muzeach przypomina obraz nędzy i rozpaczy- i jesli chodzi o kolorystykę autentyczną to trudno się na tych egzemplarzach wzorować .

 

Jest jeszcze walkaround na:

http://www.primeportal.net/hangar/bill_spidle/mig-21smt_walk_1.htm

ale stan samolotu też nie najlepszy.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Zdaje sobie z tego wszystkiego sprawę, tak po prostu sygnalizuję, może gdzieś coś ktoś wrzuci, ktoś sobie zapamięta - na nic nie liczę, jak się coś znajdzie, będzie super:)

 

Tak na marginesie, gdyby kogos interesował temat SMT, to na tej stronce można znaleźć odrobinę informacji i kilkanaście fotek ze służby http://veshevoaviatori.narod.ru/

 

06.jpg

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić grafiki. Dodaj lub załącz grafiki z adresu URL.

×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Umieściliśmy na Twoim urządzeniu pliki cookie, aby pomóc Ci usprawnić przeglądanie strony. Możesz dostosować ustawienia plików cookie, w przeciwnym wypadku zakładamy, że wyrażasz na to zgodę.